قطعا اين قرآن به (( آيينى)) كه خود پايدارتر است راه مى‏نمايد، و به آن مومنانى كه كارهاى شايسته مى‏كنند، مژده مى‏دهد كه پاداشى بزرگ بر ايشان خواهد بود.
نكته‏اى كه در اين قسمت از بحث مورد تاكيد است لزوم اعتقاد و باورى با روح و جان عجين، نسبت به مضمون اين آيه شريفه است؛ زيرا تا چنين اعتقاد و باورى درباره قرآن، بر روحيه انسان حاكم نباشد و تا انسان خود را به طور كامل در اختيار خدا قرار ندهد و خود را از پيش داورى‏ها و هوس‏هاى نفسانى تخليه نكند هر لحظه ممكن است در دام وسوسه‏هاى شيطان افتد و گمراه شود. آن گاه كه به قرآن كريم مراجعه كند ناخواسته در قرآن نيز به دنبال مطالب و آياتى مى‏گردد كه با خواسته‏هاى نفسانى او موافق به نظر آيد.
بديهى است كه همه دستورات و احكام قرآن با خواسته‏هاى نفسانى و اميال حيوانى انسان موافق نيست. انسان به حسب طبيعتش هوس‏ها و خواسته‏هاى دارد و دوست دارد كه قرآن نيز به ميل او سخن بگويد. بنابراين طبيعى است آن جا كه قرآن بر خلاف اميال حيوانى و نفسانى انسان سخن بگويد. انسان چندان روى خوش به آن نشان ندهد و آن جا كه آيات موافق با اميال نفسانى او باشد با گشاده رويى استقبال كند. البته همه اين فعل و انفعالات، پنهانى و در درون انجام مى‏گيرد ولى آثارش در اعمال و رفتار انسان ظاهر مى‏گردد؛ لذا عقل ايجاب مى‏كند كه قبل از مراجعه به قرآن، انسان ذهن خود را از هر گونه پيش داورى تخليه كند و از همه هوس‏ها و خواسته‏هاى نفسانى خود صرف نظر كند تا با روحيه خدا محورى به مكتب قرآن پا گذارد. در اين صورت است كه انسان زانوى ادب مى‏زند و با كمال ميل پذيراى معارف الهى مى‏شود.

تفسير به راى‏

بديهى است دست بر داشتن از هوس‏ها و خواسته‏هاى نفسانى و تسليم شدن محض در برابر دستورات و احكام الهى و معارف قرآن، نه تنها كار چندان آسانى نمى‏باشد؛ بلكه براى كسانى كه از روحيه بندگى و عبوديت چندان قويى برخوردار نيستند چشم پوشى از اميال و خواهش‏هاى نفسانى كارى بسيار مشكل است؛ به همين خاطر نيز آن را جهاد اكبر نام نهاده‏اند.
به نظر مى‏رسد زمينه روحى و روانى تفسير به راى از اين جا ناشى مى‏شود كه از يك طرف انسان به خاطر ضعف روحيه بندگى نمى‏تواند از هوس‏ها و خواسته‏هاى نفسانى خود بگذرد و از طرف ديگر شيطان از اين زمينه مناسب استفاده مى‏كند و با القائات شيطانى سعى مى‏كند فكر و ذهن چنين انسانى را در برداشت انحرافى و غلط از قرآن و دين جهت دهد و او را گمراه كند. به خصوص اگر اين شخص از نظر موقعيت‏هاى اجتماعى داراى موقعيت فرهنگى باشد، فعاليت و وسوسه شيطان و طمع اين دشمن قسم خورده در منحرف كردن چنين انسانى جمعى و گروهى را كه ممكن است از اين انسان حرف شنوى داشته باشند از دين منحرف كند. كم نبودند كسانى كه بدون تهذيب نفس، با پيش داورى و قبل از رجوع به قرآن فتوا صادر مى‏كنند و بدون اين كه كمترين شايستگى و صلاحيت علمى و تخصصى لازم را داشته باشند اظهار نظر مى‏كنند و مى‏گويند قرآن نيز همان نظر ما را دارد. طبيعى است كه چنين انسان‏هايى براى آن كه به نظرات و خواسته‏هاى نفسانى خود رنگ دينى و قرآنى بزنند به آياتى مجمل و به حسب ظاهر مبهم تمسك مى‏جويند. بديهى است با چنين زمينه روحى و پيش داورى قبلى نه تنها ضمانتى براى فهم درست و صحيح از قرآن وجود ندارد، بلكه به طور طبيعى سوء برداشت و انحراف از حق را در پى خواهد داشت.
اين نوع برداشت و تفسير از قرآن در فرهنگ دينى به تفسير به راى تعبير مى‏شود و بدترين نوع مواجهه با دين و قرآن محسوب مى‏گردد. قرآن اين نوع برخورد با دين و آيات الهى را استهزا مى‏خواند و صريحا آن را نهى مى‏كندو لا تتخذوا آيات الله هزوا واذكروا نعمت الله عليكم و ما انزل عليكم من الكتاب و الحكمه يعظكم به واتقوا الله و اعلموا ان الله بكل شى‏ء عليم‏ ? آيات و احكام الهى را به استهزا نگيريد و نعمت خداى را بر خود ياد كنيد، و آنچه از كتاب و حكمت؛ يعنى احكام و حكمت‏ها بر شما نازل شده است، ياد آور باشيد. از معصيت خدا بپرهيزيد و بدانيد خدا به هر چيز آگاه است.چنان كه قبلا اشاره شد كسانى از هدايت قرآن بهره‏مند مى‏شوند كه بدان باور و ايمان داشته باشند، و كسانى كه با سوابق ذهنى و پيش داورى در صدد برمى آيند كه براى خواسته‏ها و هواهاى نفسانى خود توجيه دينى و قرآنى دست و پا كنند و به راى خويش كلام خدا را تفسير و توجيه نمايند، از ايمان به خدا بى بهره‏اند. در اين جا مناسب است به چند روايت در اين زمينه توجه كنيم:

قال رسول الله قال الله جل جلاله ما آمن بى من فسر برايه كلامى ? پيامبر از قول خداى متعال نقل مى‏كند كه خدا مى‏فرمايد هرگز به من ايمان نياورده است كسى كه با راى خويش كلام من را تفسير كند.در بيان ديگرى از پيامبر نقل شده است كه حضرتش فرمودندمن فسر القرآن برايه فقد افترى على الله الكذب ? كسى كه قرآن را به راى و نظر خويش تفسير كند هر آيينه نابجا به خداوند دروغ نسبت داده است. اين تعبير پيامبر صلى الله عليه و آله از آن روست كه كسى كه با پيش داورى در صدد بر مى‏آيد تا آيات را به نفع خود به نحوى توجيه كند و آن را تفسير قرآن و كلام الهى بنماياند، در واقع نظر خود را ملاك قرار داده، آن را به خداى متعال نسبت مى‏دهد. اين نوع مراجعه به قرآن و برداشت از كلام الهى به قدرى مذموم و خطرناك است و آن چنان موجب ضلالت گمراهى مى‏شود كه مرتكبان چنين گناهى در قيامت به سخت‏ترين عذاب‏ها مبتلا مى‏شوند. پيامبر صلى الله عليه و آله در اين زمينه نيز مى‏فرمايد:

من فسر القرآن برايه فليتبوا مقعده من النار ? كسى كه قرآن را به راى خويش تفسير كند جايگاهش در قيامت پر از آتش است.
بنابراين براى در امان ماندن از بدترين عذاب‏ها و پرهيز از افترا به خداى متعال و دورى جستن از سقوط در سراشيبى ضلال بايد هواهاى نفسانى را كنار گذاشت و به ذات اقدسش كه خير براى انسان نمى‏خواهد ايمان داشت و از خود محورى پرهيز نمود و خدا محورى را در عمق وجود خود حاكم گردانيد و خود را تسليم او نمود.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: